گوشه‌ای از انسان‌شناسی دانش‌ها و فن‌آوری‌های سنتی "کار ابزارهای سنتی گلابگیری در قمصر" مرتضی سالمی قمصری* مهندس کاوه فرهادی**

دانش بومی به مجموعه باورها، ارزش‌ها، ابزارها، روش‌ها و تجربیات هر قوم گفته می‌شود که در اثر ارتباط آن قوم با  محیط پیرامون و در طول سالیان دراز پدید آمده  و  سینه به سینه  و به شیوه‌های گوناگون از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است. در ایران کار تخصصی و ریز مردم نگاری بر روی کارابزارها، شیوۀ ساخت، شیوه و زمینه‌های کاربرد آن‌ها در مشاغل و پیشه‌ها و فنون گوناگون به نسبت کمتر به انجام رسیده است. و کار بر روی مهارت‌های بدنی که بدون آن نه ابزاری می توانست ساخته بشود و یا به کار گرفته آید، از آن هم کمتر شده است. با این وجود اگر همین اندازه کارهای پراکنده در این چند دهه جمع آوری و طبقه‌بندی شود- اعم از کارهای ایرانیان و غیر ایرانیان -  می‌تواند نقاط ضعف و قدرت را مشخص و تا از این هم دیرتر نشده است، می‌توان بازماندۀ تجربیات در زمینۀ مشاغل و ابزارهای کار و مهارت‌های ملازم و دانش صریح و ضمنی آن را در حد امکان ثبت و ضبط کرد. گلاب یکی از محصولاتی است که نام ایران و  قمصر را در جهان بلند آوازه نموده، که هنوز هم هر سال مقادیر بسیاری از آن به  خارج  از کشور صادر می شود.  ارزش تولید و صادرات گلاب  شاید  بیش از جنبه اقتصادی آن، سهم جدی  این  صنعت در شناساندن روح لطیف عنصر ایرانی به جهانیان می‌باشد. درباره گلاب و گلابگیری در کشورمان کارهایی چند صورت گرفته است، اما بیشتر آن‌ها بصورت کلی به مقوله گلاب پرداخته‌اند. در مقاله حاضر سعی شده است که بصورت ریز مردم نگارانه به معرفی و کاربرد، کار ابزارهای سنتی گلابگیر ی  در قمصر پرداخته شود،